Obecnie kobiety mają dostęp do szeregu najróżniejszych zabezpieczeń przed niechcianą ciążą. Dzielą się one na metody naturalne, chemiczne, czy też mechaniczne. Ich skuteczność różni się od siebie, a mierzona jest wskaźnikiem Pearla. Czym jest wskaźnik Pearla? Czy jest on dobrą metodą oceniania skuteczności antykoncepcji?

Czym jest wskaźnik Pearla?

Metoda ta służy nam od 1932 roku, opracował ją Raymond Pearl. Określa ona, ile kobiet zaszło w ciążę pomimo stosowania danej metody antykoncepcji. Jak się go wylicza? Otóż liczbę niezamierzonych poczęć mnoży się przez 1200, w stosunku do przebytych cykli. Oznacza to, że wskaźnik Pearla określa, ile kobiet na sto zaszło w ciążę w ciągu roku, pomimo stosowania wybranej metody.

Każda z istniejących metod ma swój wskaźnik Pearla, przy czym im jest on niższy, tym metoda jest skuteczniejsza. Najskuteczniejsze są te metody, których wskaźnik jest niższy niż 1. Często jednak spotykamy się z sytuacją, w której ów wskaźnik dla danej metody podawany jest w różnych wartościach. Dlaczego tak się dzieje?

Chodzi o to, że wskaźnik będzie inny w sytuacji, gdy metoda jest stosowana w sposób idealny, bez żadnych zakłóceń, a w przypadku typowego stosowania (z uwzględnieniem różnych błędów), jego wartość ulegnie znaczącej zmianie.

Jakie błędy wpływają na wartość wskaźnika Pearla?

Otóż warto wiedzieć o tym, że sami użytkownicy mają duży wpływ na to, jak bardzo dana metoda antykoncepcyjna będzie skuteczna. Jeśli np. otwieramy prezerwatywę zębami, przechowujemy ją w niewłaściwych warunkach, lub kupujemy ją w miejscach, gdzie niemal na pewno była nieodpowiednio przechowywana, lub upłynęła data jej ważności, prawdopodobieństwo jej pęknięcia podczas stosunku znacząco wzrasta.

Bierzesz tabletki antykoncepcyjne? Jej skuteczność zależy od tego, czy codziennie, o tej samej porze, bierzesz jedną tabletkę. Nieregularność brania tabletek i nieprzestrzeganie kolejności ich zażywania, znacząco obniża ich skuteczność.

Skuteczność antykoncepcji obniżają również niektóre leki stosowane w tym samym czasie. Dlatego też musisz koniecznie poinformować lekarza o każdym środku, jaki zażywasz, nawet jeśli wydaje Ci się, że nie ma on wpływu na działanie antykoncepcji.

Czy podawanie skuteczności antykoncepcji za pomocą wskaźnika Pearla ma sens?

I tak, i nie. Warto zwrócić uwagę na to, że wskaźnik ten jest często zaniżany, na co należy uważać. Z czego to wynika? Otóż jego miarę bada się w warunkach klinicznych, które są dokładnie przystosowane do określonej metody, co oznacza, że nie są uwzględniane typowe błędy podczas zażywania. Dlatego też coraz częściej można znaleźć informację o dwóch wartościach wskaźnika: przy stosowaniu idealnym (regularnym, zgodnie z wszelkimi zaleceniami) oraz w przypadku stosowania typowego (czyli z uwzględnieniem najczęściej popełnianych błędów).

Wskaźnikowi zarzuca się jednak podstawowy błąd, w wyniku którego WHO postuluje odejście od niego na rzecz podawania skuteczności antykoncepcji w procentach. Otóż wysokość wskaźnika jest badana na podstawie próbki populacji w określonych kręgach społecznych, co oznacza, że za każdym razem wyniki będą inne.

Tu już wchodzimy w czynniki takie jak tradycja czy religia. W wielu kręgach kulturowych antykoncepcja jest potępiana jako grzech, a stosowanie jej jest karane. W innych miejscach dostęp do niej jest mocno ograniczony. Wiele krajów nie zapewnia również kobietom należytej edukacji na temat stosowania antykoncepcji, a to oznacza, że badanie jej skuteczności w takich miejscach przynosi fatalne wyniki.

Odpowiedzią jest wyrażanie skuteczności antykoncepcji w procentach, kiedy to na 100% przypadków stosowania jej określa się, ile procent kobiet  nie zaszło w ciążę. Jednak i to nie jest idealna metoda. Przykładem na to są prezerwatywy, w których przypadku wskaźnik Pearla waha się w przedziale 2-15, czyli na 100 kobiet nawet 15 może zajść w ciążę. Z kolei skuteczność wyrażana w procentach wynosi nawet 98%. Wygląda na to, że również metoda procentowa niekoniecznie jest dobrze dopracowana.

Według metody procentowej określamy, ile kobiet nie zaszło w ciążę przy stosowaniu określonej metody, lecz nie wiemy najczęściej, z jakiej liczby jest to procent, zaś wskaźnik Pearla opisuje dokładnie, ile kobiet na sto zaszło w ciążę w ciągu roku, zatem dla wielu może być on bardziej precyzyjny.